Do domowych filmotek trafia właśnie kolejny odcinek serialu o przygodach brytyjskiego agenta 007 - "Spectre", w którym pojawia się sporo polskich akcentów. Na ulicach Trójmiasta regularnie widujemy tej wiosny Astona Martina DB7. Jest to zatem najlepszy moment, aby opowiedzieć o najbardziej polskim z legendarnych super samochodów. Aston Martin nie jest wcale tak brytyjski, jak się to "bondofilom" wydaje.
Z roku na rok trójmiejska reprezentacja najbardziej prestiżowych marek samochodowych rośnie w siłę. W tej grupie oczywiście nie mogło zabraknąć przedstawicieli brytyjskiej motoryzacji.
Nikogo już nie dziwi widok chociażby Bentleya, a coraz częściej na obwodnicy widujemy ociekające elitarnością Rolls-Royce'y - Ghosta i Wraitha. Regularnie pojawia się także Aston Martin. Po naszych drogach jeżdżą dwa modele - DB7, który rezyduje tutaj od dobrych kilku lat oraz DB9. Lata temu w Gdyni pojawiał się także Vantage, ale na przełomie wieków samochód gdzieś zniknął.
Niewielka reprezentacja wciąż bardzo ekskluzywnych Astonów jest zjawiskiem dosyć ciekawym. Polskie ceny nowych modeli odpowiadają - mniej więcej - kosztowi zakupu Ferrari, a najtańszy używany Aston to koszt około 120 tys. zł. Może decyduje o tym bezkompromisowo brytyjski duch tego samochodu? No właśnie, i czy na pewno aż tak bardzo brytyjski?
Prawdą jest, że przedsiębiorstwo zostało założone w 1914 roku przez Lionela Martina i Roberta Bamforda, a produkcję poprzedzały doświadczenia ze sprzedażą pojazdów znanej brytyjskiej firmy Singer. I Wojna Światowa zahamowała jednak rozwój dobrze prosperującej firmy. Aston - podobnie zresztą jak wiele innych pojawiających się w tym czasie fabryczek samochodowych - popadł w nieliche kłopoty finansowe. Na tyle duże, że groziło mu widmo bankructwa.
Na szczęście w odpowiednim momencie pojawił się hrabia
Louis Zborowski, potomek Elliota Zborowskiego, do którego należały ogromne posiadłości ziemskie w Anglii i Stanach Zjednoczonych (w tym tereny obecnego nowojorskiego Bronksu). Louis wyłożył pieniądze, które uratowały firmę, pozwalając jej twórcom na prace przy nowym samochodzie.
Elliot i Louis uwielbiali motoryzację. Obaj zapłacili za tę miłość najwyższą cenę. Elliot w 1903 roku, kiedy to podczas wyścigu niedaleko Nicei prowadzony przez niego Mercedes 60HP wypadł z zakrętu. W chwili śmierci ojca Louis miał zaledwie 8 lat. Mimo to wiedział, że wkrótce podąży śladami ojca. Wdowa po Elliocie wyposażyła syna w elegancką posiadłość w Higham Park, w hrabstwie Kent. Wkrótce potem zmarła. Nastoletni Louis został sam z bajeczną fortuną. Był czwartym najbogatszym młodzieńcem na ziemi. Oprócz pieniędzy miał wiele pasji. Wśród nich dwie najważniejsze - pirotechnikę i wyścigi.
Na początku lat dwudziestych wraz z kolegą, który na co dzień budował auta dla Bentleya, skonstruował sławnego "Chitty Chitty Bang Bang". Mimo że pod maską wyścigowego monstrum krył się 6-cylindrowy, 23-litrowy Maybach o mocy 200 KM - taki sam jak w sterowcach, to nazwa nawiązywała nie do jego dźwięku, lecz do wulgarnej piosenki z okresu pierwszej wojny światowej, która opowiadała o wizycie w domu publicznym.
Kolejne lata życia Zborowskiego to następne "Chitty", aż do ostatniego - "Chitty IV", uzbrojonego w 27-litrowy silnik V12 o mocy 400 KM. Zborowski nie nacieszył się długo nową zabawką. Zginął w 1924 roku w wypadku na torze Monza jako członek fabrycznego teamu Mercedesa. Miał 29 lat.
Postać Louisa Zborowskiego wywarła ogromny wpływ na pewnego młodego Europejczyka, który odwiedzał swojego dziadka mieszkającego w majątku Higham Park. Był nim ... Ian Fleming, który w 1964 roku spisał zasłyszane za młodu historie w książce zatytułowanej "Chitty Chitty Bang Bang".
Dwa lata przed śmiercią Hrabiego na torach wyścigowych pojawił się Aston Martin "Bunny", który odnosił sukcesy m.in. w Grand Prix Francji. Rok po śmierci Zborowskiego firmę opuścił Lionel Martin, a w 1926 roku Aston Martin stał się własnością grupy arystokratycznych przedsiębiorców.
W 1949 roku w firmie pojawił się 41 letni inżynier, który wcześniej pracował nad rozwojem silnika słynnego czołgu Centurion. To
Tadeusz "Tadek" Marek, wojenny emigrant, inżynier i znany przedwojenny rajdowiec. Krakowianin pracujący przed wojną w warszawskich Państwowych Zakładach Inżynierii w Warszawie jako konstruktor. Zwycięzca XII Rajdu Polski. We wrześniu 1939 roku udało mu się uciec z niemieckiej niewoli, odbyć śmiały rajd rumuńskim samochodem konsularnym przez sowiecką strefę okupacyjną do Generalnego Gubernatorstwa i z powrotem.
Tadeusz Marek najpierw unowocześnił przedwojenną konstrukcję W. O. Bentleya, aby wkrótce skupić się nad dwoma całkowicie samodzielnymi silnikami. Pierwszy z nich to 6-cylindrowa, rzędowa konstrukcja o pojemności 3,7 litra i mocy 240 KM. Produkowana była do 1973 roku. Trafiła do modeli: DB4, DB5, DB6 oraz DBS. Tak, tak - do DB5, czyli samochodu, który pojawił się w pięciu filmach o przygodach Jamesa Bonda.
Drugi silnik Astona zaprojektowany przez Tadka Marka to kultowe V8 z 1968 roku. Jednostka zeszła ze sceny dopiero w 2000 roku. Po zakończeniu prac nad V8 Marek przeszedł na emeryturę. Zmarł w 1982 roku.
W najnowszym filmie o przygodach Agenta 007 - "Spectre" - dochodzi do symbolicznego spotkania dwóch Astonów - DB5 i DB10. Obecny super samochód jest w zamyśle pożądaną przez wszystkich współczesnych chłopców nowoczesną interpretacją kultowego poprzednika. Tak w wywiadzie do Top Gear definiuje go sam twórca, czyli
dr. Marek Reichman. Polak, syn żołnierza PSZ na Zachodzie i od 2005 roku główny projektant Astona Martina. Każdy szkic wykonany w biurze brytyjskiej marki musi zostać przez niego zatwierdzony. Jest również odpowiedzialny za kolejne Astony pojawiające się w filmach z udziałem 007. Marek Reichman stworzył także w 2014 roku na potrzeby gry komputerowej Gran Turismo 6.
To co jest bardziej polskie? Opracowana przez międzynarodowy zespół Arrinera Hussarya czy może Aston Martin? Biorąc pod uwagę, że pierwowzorem postaci kobiecej w "Casino Royale" była polska agentka - Krystyna Skarbek-Giżycka, nie zdziwię się, gdyby za jakiś czas okazało się, że także Bond był Polakiem.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy