Szlak turystyczny przedwojennych napisów na murach?

Magdalena Raszewska, fot. Łukasz Unterschuetz

6 marca 2008 (artykuł sprzed 16 lat)

Opinie (188)

aktualizacja: godz. 18:00 (6 marca 2008)

Wiele poniemieckich napisów zachowało się na Biskupiej Górce, na przykład przy ulicy Na Stoku.

Pierwszy poniemiecki napis - "Obst-gemuse", czyli "Warzywa-owoce" - zauważył w 1995 roku na ul. Partyzantów we Wrzeszczu. Od tamtej pory, Mikołaj Wierzbicki, twórca strony DawnyGdansk.pl tropi i archiwizuje materialne ślady przeszłości miasta.

Czy powinien powstać szlak turystyczny prowadzacy po przedwojennych napisach na murach?

oczywiście, to byłaby niesamowita atrakcja żeby pokazywać napisy zainteresowanym nie trzeba żadnego szlaku co ciekawego w starych, obdrapanych napisach?

Na elewacjach starych kamienic znalazł ponad 130 napisów, które w większości powstały w latach 1920-1939, w Wolnym Mieście Gdańsku. Większość śladów jest poniemiecka. Tylko 10 proc. to napisy polskie. Oddaje to strukturę narodowościową miasta do czasu II wojny światowej.

Są też napisy rosyjskie, pozostawione po przemarszu radzieckiej armii. Najwięcej takich śladów zachowało się w dzielnicach niezburzonych w trakcie wojny, czyli we Wrzeszczu, na Biskupiej Górce, w części Śródmieścia.

Ponieważ większość archiwizowanych na stronie znaków przeszłości znajduje się z dala od głównych szlaków turystycznych, nie są one zwykle oglądane przez przyjezdnych pragnących poznać Gdańsk. Tymczasem na nieszablonowe zwiedzanie z pewnością znaleźliby się chętni.

Katarzyna Mazanowicz-Heinze z Gdańskiej Organizacji Turystycznej zauważa, że turyści z pewnością z zainteresowaniem oglądaliby takie napisy. - Do tej pory nie wiedziałam o istnieniu podobnej strony. Cieszę się, że coś takiego funkcjonuje - mówi kierownik informacji turystycznej.

Na stronie DawnyGdansk.pl stworzonej przez pana Mikołaja z czasem powstały także działy dotyczące innych miasta: Gdyni, Sopotu czy Malborka. Cały czas wydłuża się lista odkryć wyłaniających się spod spękanych tynków. Ponieważ jej założyciel nie mówi płynnie po niemiecku, ewentualne wątpliwości w tłumaczeniach pomaga mu rozwiewać matka, germanistka.

Mikołaj Wierzbicki dokonał archiwizacji i kategoryzacji napisów na dzielnice i języki na potrzeby biura konserwatora zabytków UM w Gdańsku.

- Wiedziałem, że takie napisy są. Kiedy zjawił się u mnie młody człowiek z pomysłem ich zarchiwizowania, sam podsunąłem mu kilka adresów - mówi Janusz Tarnacki, kierownik referatu ochrony zabytków Urzędu Miejskiego w Gdańsku. - Jest to kawałek naszej historii, która odchodzi, bo budynki są rozbierane, albo na przykład docieplane - dodaje.

Dlatego niektóre spośród zarchiwizowanych napisów, zobaczymy już tylko na zdjęciach. Obok strony funkcjonuje także forum internetowe, na którym dyskutują osoby dzielące pasję jego pomysłodawcy.

- Jako wielka fanka Gdańska, jestem załamana tym, że te i tak już w małej ilości ślady dawnego Gdańska zanikają i nie są odrestaurowywane - pisze na takim forum Basiek. - Powstaje nowy Gdańsk, a wystarczyłoby odnowić stare budynki, czy też nawet hydranty i proszę sobie wyobrazić jakby miasto wtedy wyglądało - dodaje.

W dyskusjach pojawiają się głosy, że obiekty, na których znajdują sie podobne napisy, powinny zostać wpisane do rejestru zabytków. Sprawa nie jest jednak taka prosta. Bo chociaż definicja zabytku jest bardzo pojemna i status zabytku zyskać może nawet wyrózniajacy się obiekt współczesny, w przypadku budynków z przedwojennymi napisani, do rejstru trafić musiałaby całe obiekty. Tymczasem bydynki te nie zawsze zasługują na tytuł zabytku, a sam napis nie może być w taki m przypadku istotnym argumentem.

- Trudno uznać go za podstawę do uznania budynku za zabytkowy. Jednak w przypadku wykonywania prac remontowych, takie napisy warto zachowywać - tłumaczy Janusz Tarnacki, dodając, że wszystko zależy od dobrek woli właścicieli budynków.

Magdalena Raszewskam.raszewska@trojmiasto.pl

Opinie (188) 9 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-03-07 10:12

syf zaletą

Dla mnie walorem estetycznym Biskupiej Górki jest to, że domy nie noszą śladu remotów i nie są wygładzone jakimiś optymistycznie kolorowymi tynkami. Nędza na maksa, pięke studium rozkładu.

Mikuś
16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Dla mnie walorem estetycznym Biskupiej Górki jest to, że domy nie noszą śladu remotów i nie są wygładzone jakimiś optymistycznie kolorowymi tynkami. Nędza na maksa, pięke studium rozkładu.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-03-07 10:23

Gdańsk łaciński

Istnienie niemieckich napisów według mnie nie czyni Gdańska niemieckim miastem. Znajda się tu napisy w wielu językach - choćby w łacinie, a obecnie zdecydowanie dominuje polski i myślę, że jak ktoś będzie za 100 lat remontował elewacje, to nie będzie miał wątpliwości co do przewagi polskiej kultury na tym terenie.

Nie bójmy się historii, ale nauczmy się z niej czerpać. Może to być nauka a mogą to być przyziemne zyski z turystyki. Możemy też sprzedawać niepowtarzalne plenery do filmów, a nie ograniczać zyski miasta do mandatów za złe parkowanie lub do sprzedaży pasa nadmorskiego inwestorom z Niemiec, bądź Izraela.

Mikuś
16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Istnienie niemieckich napisów według mnie nie czyni Gdańska niemieckim miastem. Znajda się tu napisy w wielu językach - choćby w łacinie, a obecnie zdecydowanie dominuje polski i myślę, że jak ktoś będzie za 100 lat remontował elewacje, to nie będzie miał wątpliwości co do przewagi polskiej kultury na tym terenie. Nie bójmy się historii, ale nauczmy się z niej czerpać. Może to być nauka a mogą to być przyziemne zyski z turystyki. Możemy też sprzedawać niepowtarzalne plenery do filmów, a nie ograniczać zyski miasta do mandatów za złe parkowanie lub do sprzedaży pasa nadmorskiego inwestorom z Niemiec, bądź Izraela.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-03-07 11:05

brawo

Mikołaju BRAVO

16 lat
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

Mikołaju BRAVO
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-03-07 11:17

Tyle emocji, a gościowi chodziło o zwiększenie oglądalności jego strony internetowej dawnego Gdańska. Dajmy mu spokój, to jest to czego on właśnie nie chce - "O" zainteresowania.

K.
16 lat
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

Tyle emocji, a gościowi chodziło o zwiększenie oglądalności jego strony internetowej dawnego Gdańska. Dajmy mu spokój, to jest to czego on właśnie nie chce - "O" zainteresowania.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-03-07 11:38

(1)

"Możemy też sprzedawać niepowtarzalne plenery do filmów"

tu sie muszę zgodzić
najlepiej z kategorii s/f

gallux
16 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

"Możemy też sprzedawać niepowtarzalne plenery do filmów" tu sie muszę zgodzić najlepiej z kategorii s/f
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2008-03-07 13:02
  
  plenery
  
  Niedawno gdzies czytałem, że zniszczone zębem czasu ceglane hale Stoczni Gdańskiej bedą grały w jakimś filmie dotyczącym historii Irlandii, gdzie takowe hale zostały już dawno rozebrane.
  
  Mikuś
  16 lat
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Niedawno gdzies czytałem, że zniszczone zębem czasu ceglane hale Stoczni Gdańskiej bedą grały w jakimś filmie dotyczącym historii Irlandii, gdzie takowe hale zostały już dawno rozebrane.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-03-07 11:55

Sprzerzdam oryginalną wolnomiejska muszlę klozetową !

Średnio potłuczona, nieczyszczona, niemyta, kał oryginalny, używali jej m. innymi żołnmierze Wehrmahtu stacjonujący w koszarach we Wrzeszczu w 1939 r.
OKAZJA !!!

Chory fanatyk F. S. Danzig
16 lat
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

Średnio potłuczona, nieczyszczona, niemyta, kał oryginalny, używali jej m. innymi żołnmierze Wehrmahtu stacjonujący w koszarach we Wrzeszczu w 1939 r. OKAZJA !!!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-03-07 12:41

Odrestaurować napisy propagandowe z czasów gauleitera Forstera i z czasów wojny takie jakich jeszcze do niedawna było pełno

w rodzaju "min niet".Wtedy przyjeżdżające Szwaby będą się dopiero czuły jak u siebie w domu.

tiger
16 lat
- 2 0
Twoja opinia

Zmień treść

w rodzaju "min niet".Wtedy przyjeżdżające Szwaby będą się dopiero czuły jak u siebie w domu.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-03-07 12:51

JAKO WŁAŚCICIEL BUDYNKU NAPEWNO BYM NIE ZACHOWAł SZWABSKIEGO PISMA SYMBOLU ZBRODNI,OKUPACJI I ZABORÓW. (1)

TEGO CO BYŁO SYMBOLEM POGARDY DLA POLSKI I POLAKÓW .NO ALE NIE MA CZEMU SIĘ DZIWIĆ SKORO HONORWYM OBYWATELEM POD ŻĄDAMI SZWABSKIEJ V KOLUMNY JEST SS-MAN GRA\'SS.A GOCŁOWSKI NADWORNY KLECHA PLATFUSÓW (PO) WYNOSI POD NIEBIOSA BP.SPLETTA INNEGO SZWABSKIEGO ANTYPOLAKA,KTÓRY KAZAŁ BIĆ W DZWONY JAK WJEŻDŻAŁ HITLER DO GDAŃSKA... PRECZ Z PO I GOCŁOWSKIM!!!

FULCO DE LORGE
16 lat
- 2 0
Twoja opinia

Zmień treść

TEGO CO BYŁO SYMBOLEM POGARDY DLA POLSKI I POLAKÓW .NO ALE NIE MA CZEMU SIĘ DZIWIĆ SKORO HONORWYM OBYWATELEM POD ŻĄDAMI SZWABSKIEJ V KOLUMNY JEST SS-MAN GRA\'SS.A GOCŁOWSKI NADWORNY KLECHA PLATFUSÓW (PO) WYNOSI POD NIEBIOSA BP.SPLETTA INNEGO SZWABSKIEGO ANTYPOLAKA,KTÓRY KAZAŁ BIĆ W DZWONY JAK WJEŻDŻAŁ HITLER DO GDAŃSKA... PRECZ Z PO I GOCŁOWSKIM!!!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2008-03-07 13:17
  
  ciekawe, czym za to jest polska mowa dla Ukraińców... Pewnie też symbolem "pańskiego" ucisku, zbrodni i tępienia ukraińskiego ruchu narodowego, a także utrzymującego się 100 lat przed rozbiorami i 20 lat w XX wieku podziału kraju do spółki przez Polaków i Rosjan...
  
  Ax
  16 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  ciekawe, czym za to jest polska mowa dla Ukraińców... Pewnie też symbolem "pańskiego" ucisku, zbrodni i tępienia ukraińskiego ruchu narodowego, a także utrzymującego się 100 lat przed rozbiorami i 20 lat w XX wieku podziału kraju do spółki przez Polaków i Rosjan...
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-03-07 13:01

nie (1)

O wiele bardziej razi mnie naklejanie na samochody gdańskich oznaczeń przedwojennych ( jak polskie PL-ki ), czyli DA.
Uważam to za przejaw totalnego kretynizmu... Gdyby to były samochody niemieckie to byłaby afera, ale polskie samochody z tym oznaczeniem to już totalna prowokacja półgłówków. Moja rodzina została stąd wysiedlona, a i tak miała szczęście, bo pierwszymi masowymi egzekucjami, pierwszym holocaustem w II wojnie światowej było rozstrzeliwanie polskiej i kaszubskiej inteligencji ( w tym i masowo duchowieństwa ) w lasach koło Piaśnicy. Kilkanaście tysięcy osób w pierwszych miesiącach okupacji. Pamiętajmy o tym, a niemieckie napisy z okresu WMG jak najszybciej bym zamalował !
Pamiętajmy, że zdecydowana większość niemieckich Gdańszczan poparła narodowy socjalizm w wykonaniu Adolfa Hitlera...

tutejszy
16 lat
- 3 1
Twoja opinia

Zmień treść

O wiele bardziej razi mnie naklejanie na samochody gdańskich oznaczeń przedwojennych ( jak polskie PL-ki ), czyli DA. Uważam to za przejaw totalnego kretynizmu... Gdyby to były samochody niemieckie to byłaby afera, ale polskie samochody z tym oznaczeniem to już totalna prowokacja półgłówków. Moja rodzina została stąd wysiedlona, a i tak miała szczęście, bo pierwszymi masowymi egzekucjami, pierwszym holocaustem w II wojnie światowej było rozstrzeliwanie polskiej i kaszubskiej inteligencji ( w tym i masowo duchowieństwa ) w lasach koło Piaśnicy. Kilkanaście tysięcy osób w pierwszych miesiącach okupacji. Pamiętajmy o tym, a niemieckie napisy z okresu WMG jak najszybciej bym zamalował ! Pamiętajmy, że zdecydowana większość niemieckich Gdańszczan poparła narodowy socjalizm w wykonaniu Adolfa Hitlera...
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2014-11-16 19:54
  
  Popieram
  
  9 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2008-03-07 13:21

A co mają tutejsze niemieckie napisy do Adolfa Hitlera?
do mordów w Piaśnicy?

Jeśli mają, to postuluję zburzyć koszary policji na Biskupiej Górce, bo powstały jako schronisko dla Hitlerjugend...

I przy okazji przestać chodzić do kościoła, skoro gdański biskup Splett tak fetował Hitlera!

Ax
16 lat
- 0 2
Twoja opinia

Zmień treść

A co mają tutejsze niemieckie napisy do Adolfa Hitlera? do mordów w Piaśnicy? Jeśli mają, to postuluję zburzyć koszary policji na Biskupiej Górce, bo powstały jako schronisko dla Hitlerjugend... I przy okazji przestać chodzić do kościoła, skoro gdański biskup Splett tak fetował Hitlera!
Regulamin dodawania opinii