• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Szlak turystyczny przedwojennych napisów na murach?

Magdalena Raszewska, fot. Łukasz Unterschuetz
6 marca 2008 (artykuł sprzed 16 lat) 
aktualizacja: godz. 18:00 (6 marca 2008)
Wiele poniemieckich napisów zachowało się na Biskupiej Górce, na przykład przy ulicy Na Stoku. Wiele poniemieckich napisów zachowało się na Biskupiej Górce, na przykład przy ulicy Na Stoku.

Pierwszy poniemiecki napis - "Obst-gemuse", czyli "Warzywa-owoce" - zauważył w 1995 roku na ul. Partyzantów we Wrzeszczu. Od tamtej pory, Mikołaj Wierzbicki, twórca strony DawnyGdansk.pl tropi i archiwizuje materialne ślady przeszłości miasta.



Czy powinien powstać szlak turystyczny prowadzacy po przedwojennych napisach na murach?

Na elewacjach starych kamienic znalazł ponad 130 napisów, które w większości powstały w latach 1920-1939, w Wolnym Mieście Gdańsku. Większość śladów jest poniemiecka. Tylko 10 proc. to napisy polskie. Oddaje to strukturę narodowościową miasta do czasu II wojny światowej.

Są też napisy rosyjskie, pozostawione po przemarszu radzieckiej armii. Najwięcej takich śladów zachowało się w dzielnicach niezburzonych w trakcie wojny, czyli we Wrzeszczu, na Biskupiej Górce, w części Śródmieścia.

Ponieważ większość archiwizowanych na stronie znaków przeszłości znajduje się z dala od głównych szlaków turystycznych, nie są one zwykle oglądane przez przyjezdnych pragnących poznać Gdańsk. Tymczasem na nieszablonowe zwiedzanie z pewnością znaleźliby się chętni.

Katarzyna Mazanowicz-Heinze z Gdańskiej Organizacji Turystycznej zauważa, że turyści z pewnością z zainteresowaniem oglądaliby takie napisy. - Do tej pory nie wiedziałam o istnieniu podobnej strony. Cieszę się, że coś takiego funkcjonuje - mówi kierownik informacji turystycznej.


Na stronie DawnyGdansk.pl stworzonej przez pana Mikołaja z czasem powstały także działy dotyczące innych miasta: Gdyni, Sopotu czy Malborka. Cały czas wydłuża się lista odkryć wyłaniających się spod spękanych tynków. Ponieważ jej założyciel nie mówi płynnie po niemiecku, ewentualne wątpliwości w tłumaczeniach pomaga mu rozwiewać matka, germanistka.
ul. Biskupia 4 
ul. Biskupia 4
ul. Biskupia 34 ul. Biskupia 34
ul. Na Stoku 25 ul. Na Stoku 25
ul. Na Stoku 11 ul. Na Stoku 11


Mikołaj Wierzbicki dokonał archiwizacji i kategoryzacji napisów na dzielnice i języki na potrzeby biura konserwatora zabytków UM w Gdańsku.

- Wiedziałem, że takie napisy są. Kiedy zjawił się u mnie młody człowiek z pomysłem ich zarchiwizowania, sam podsunąłem mu kilka adresów - mówi Janusz Tarnacki, kierownik referatu ochrony zabytków Urzędu Miejskiego w Gdańsku. - Jest to kawałek naszej historii, która odchodzi, bo budynki są rozbierane, albo na przykład docieplane - dodaje.

Dlatego niektóre spośród zarchiwizowanych napisów, zobaczymy już tylko na zdjęciach. Obok strony funkcjonuje także forum internetowe, na którym dyskutują osoby dzielące pasję jego pomysłodawcy.

- Jako wielka fanka Gdańska, jestem załamana tym, że te i tak już w małej ilości ślady dawnego Gdańska zanikają i nie są odrestaurowywane - pisze na takim forum Basiek. - Powstaje nowy Gdańsk, a wystarczyłoby odnowić stare budynki, czy też nawet hydranty i proszę sobie wyobrazić jakby miasto wtedy wyglądało - dodaje.

W dyskusjach pojawiają się głosy, że obiekty, na których znajdują sie podobne napisy, powinny zostać wpisane do rejestru zabytków. Sprawa nie jest jednak taka prosta. Bo chociaż definicja zabytku jest bardzo pojemna i status zabytku zyskać może nawet wyrózniajacy się obiekt współczesny, w przypadku budynków z przedwojennymi napisani, do rejstru trafić musiałaby całe obiekty. Tymczasem bydynki te nie zawsze zasługują na tytuł zabytku, a sam napis nie może być w taki m przypadku istotnym argumentem.

- Trudno uznać go za podstawę do uznania budynku za zabytkowy. Jednak w przypadku wykonywania prac remontowych, takie napisy warto zachowywać - tłumaczy Janusz Tarnacki, dodając, że wszystko zależy od dobrek woli właścicieli budynków.

Opinie (188) 9 zablokowanych

  • Świetna strona i wspaniały pomysł !

    inna rzecz ze obecnosc tych napisów do dnia dzisejszego świadczy źle o rozwoju POlski :(
    Ich czas mija i to dobrze a nie źle !

    • 0 1

  • To nie zawsze poniemieckie napisy ale filmowe (2)

    Część tych napisów na biskupiej górce jest chyba nie poniemiecka, ale namalowana była do filmu/ów które tam kręcono. Czy ktoś jeszcze wie coś o tym?

    • 0 0

    • i okolice KUBICKIego - na kłopoty Bednarski :)))

      • 0 0

    • to najlepszy komentarz w całej tej dyskusji:D

      • 0 0

  • A po co nam niemieckie napisy w naszym mieście?!

    Już we łbach wam sie przewraca.

    • 1 0

  • (1)

    Pnie Wierzbicki tak się nie popularyzuje swojej strony, kosztem innych. Ta strona o dawnym Gdańsku to chyba za niemickie pieniążki? Patriotyzmu trochę, bo Polska to my i ta ziemia. Uszanujmy naszych tu gnębionych i mordowanych.

    • 2 0

    • na stronie jest wyjaśniona idea

      • 0 0

  • znam wiele napisów poniemieckich

    no w Stutthofie - ARBEIT MACHT FREI, albo ES WIRD SCHARF GESCHOSSEN. To wspaniale, że pozostały! to cudownie..

    • 1 0

  • fotka

    Przecież na tym głownym zdjęciu brudno różowy (??) tynk na parterze to nie jest chyba ostatnie malowanie ok. roku 1940, a zardzewiałe miejsce na flagę to chyba też nie pozostałość z okazji parady na cześć furera?

    • 0 0

  • Wejdź i sprawdź co to za strona a potem pisz !

    • 0 0

  • Tradycja zabawy niewybuchami jest u nas długa...a jak raczki urwie,to do kogo? a może by maleńki portrecik wodza jeszcze...przy napisach?

    • 1 0

  • "Do tej pory nie wiedziałam o istnieniu podobnej strony. Cieszę się, że coś takiego funkcjonuje – mówi kierownik informacji turystycznej."

    Wstyd i hańba !!!! Powinno się takich karać zwolnieniem z pracy.

    • 0 1

  • kto o to dba?

    zabytkowe napisy? jak dla mnie bomba. Tylko czemu każdy może je bezkarnie zniszczyć- przykład- parę miesięcy temu na ulicy Zaroślak zamalowano w całości takie napisy przy okazji otwierania cudownego pubu "Nad Radunią"..

    • 0 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Bezpłatne badania dla kierowców zawodowych (1 opinia)

(1 opinia)
badania

Premiera MINI Cooper F66

Premiera MINI Cooper F66

Sprawdź się

Sprawdź się

Co to jest TPMS?

 

Najczęściej czytane